Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu’nun (PPK) Perşembe günü yaptığı açıklamada vurgulanan “seçici kredi ve niceliksel sıkılaştırma” yolunda ilk adım atıldı.
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre Merkez Bankası’nın kur korumalı mevduat hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 15 olarak belirlendi.
Böylece Merkez Bankası, Türk Lirası zorunlu karşılık oranını artırarak piyasadaki Türk Lirası fazla likiditenin sistemden çekilmesini sağlayacaktır. Bu kapsamda, Türk Lirası cinsinden vadeli mevduata geçişi teşvik edici bir adım olarak, kur korumalı hesaplara yüzde 15 oranında zorunlu karşılık tesis etme zorunluluğu getirilmiştir.
Altı aydan uzun mevduat hesapları için zorunlu karşılık oranı da sıfırlandı.
Kurul karar metninde, “Kurulun faiz artırımına ek olarak parasal sıkılaştırma sürecini desteklemek amacıyla seçici kredi ve niceliksel sıkılaştırma kararları aldığı” belirtildi.
Gerekli yanıt nedir?
Zorunlu karşılık oranı, bankaların müşterilerden aldıkları mevduat karşılığında Merkez Bankası nezdinde tutmak zorunda oldukları mevduatın oranıdır. Bu oran Merkez Bankası tarafından belirlenir. Daha önce iflas riskinden korunmak için çıkarılan bu kural, artık daha çok piyasa likidite kontrol aracı olarak kullanılıyor.
Zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankaların vermiş olduğu kredilerin geri çağrılma olasılığı doğmakta ve bu da piyasadaki para arzının azalmasına neden olmaktadır. Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde, zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv haline gelmekte ve bu da bankaların kredi tabanını genişletmektedir. Yani piyasadaki para arzı artar. Zorunlu karşılık oranının artması daraltıcı para politikasını, oranın düşürülmesi ise genişletici para politikasını göstermektedir.
DW/GY, EC
